อยากเริ่มก้าวเข้าสู่โลกเทคโนโลยี แต่มีแต่คำศัพท์อะไรก็ไม่รู้เต็มไปหมดที่ฟังแล้วไม่เข้าใจ แต่ไม่ต้องกังวลไป เพราะเรารวมคำศัพท์พื้นฐานที่ได้ยินบ่อยในสายเทคสำหรับมือใหม่เอาไว้ให้แล้ว! พร้อมคำอธิบายแบบเข้าใจง่าย ไม่ปวดหัว และไม่ว่าคุณจะเพิ่งเริ่มต้นเรียนรู้ อยากเปลี่ยนสายงาน หรือเป็นน้องใหม่ในทีมไอที การเข้าใจคำศัพท์ที่เป็นด่านแรกของวงการนี้ ก็จะสามารถช่วยให้คุณทำงานได้คล่องขึ้น พูดคุยสื่อสารกับทีมได้เข้าใจมากขึ้น และกล้าพูดคุยในโลกของเทคโนโลยีได้อย่างมั่นใจ 

1. อัลกอริทึม (Algorithm) 

อัลกอริทึม คือ “ชุดคำสั่งแบบที่มีขั้นตอนชัดเจน ซึ่งดำเนินการตามขั้นตอนที่กำหนดไว้ทีละขั้น เพื่อใช้ในการแก้ปัญหาหรือประมวลผลให้ได้ผลลัพธ์ตามต้องการ” โดยมักจะถูกเขียนในรูปแบบของโค้ด และจะทำหน้าที่เป็นแนวทางที่ชัดเจน เพื่อให้คอมพิวเตอร์สามารถลดความผิดพลาดในการเขียนโปรแกรม ทำงานได้ถูกต้อง และมีประสิทธิภาพ อัลกอริทึมสามารถใช้งานได้ในหลายสถานการณ์ เช่น การค้นหาข้อมูลในฐานข้อมูลการวิเคราะห์ข้อมูล การเข้ารหัส หรือการถอดรหัสข้อมูล เป็นต้น เรียกได้ว่าอัลกอริทึมเป็นหัวใจหลักที่ช่วยในการพัฒนาระบบเพื่อให้มีความราบรื่นและมีประสิทธิภาพมากที่สุดเลยก็ว่าได้  

2. บล็อกเชน (Blockchain) 

บล็อกเชน หมายถึง เทคโนโลยีที่ใช้ในการบันทึกและจัดเก็บข้อมูลแบบกระจายศูนย์ (Decentralized Ledger) โดยฐานข้อมูลจะถูกจัดเก็บในบล็อกที่เชื่อมโยงกันเป็นลูกโซ่หรือเครือข่ายผ่านการเข้ารหัสทางคอมพิวเตอร์ ข้อมูลที่ถูกบันทึกจะถูกส่งต่อไปยังทุกคนในเครือข่าย และคุณจะไม่สามารถลบหรือแก้ไขข้อมูลได้หากไม่ได้รับฉันทามติจากเครือข่าย ทำให้ยากต่อการปลอมแปลงข้อมูล เพราะทุกคนในเครือข่ายสามารถรับรู้ได้ถึงการเปลี่ยนแปลงข้อมูล ดังนั้นบล็อกเชนจึงเป็นเทคโนโลยีการจัดเก็บข้อมูลที่มีความปลอดภัยสูง 

3. บอต (Bot) 

บอต (Bot) เป็นคำที่ย่อมาจากคำว่า Robot ที่แปลว่าหุ่นยนต์ ซึ่งในบริบทของเทคโนโลยีจะหมายถึง ระบบซอฟต์แวร์ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อช่วยงานแทนมนุษย์ในรูปแบบอัตโนมัติใช้ในกระบวนการทำงานซ้ำ ๆ หรืองานที่ต้องการความรวดเร็วและแม่นยำสูง เช่น การตอบคำถามลูกค้า หรือการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก เป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและลดต้นทุนในการทำงาน เนื่องจากบอตสามารถทำงานได้อย่างต่อเนื่องตลอด 24 ชั่วโมง และทำงานได้อย่างอิสระโดยที่มนุษย์ไม่จำเป็นต้องเข้ามาแทรกแซงนั่นเอง 

4. คุกกี้ (Cookies) 

เคยสังเกตกันหรือไม่ เวลาเราเข้าใช้งานเว็บไซต์ต่าง ๆ จะมีหน้าต่าง Cookies พ็อปอัปขึ้นมาเพื่อให้เรากดยอมรับ หรือตั้งค่าความเป็นส่วนตัวได้ ซึ่ง “Cookies” ในภาษาคอมพิวเตอร์ สามารถอธิบายได้ง่าย ๆ ว่าเป็น “ไฟล์ข้อความขนาดเล็ก (Text File)” ที่ถูกจัดเก็บไว้บนคอมพิวเตอร์ โดยจะเป็นไฟล์ที่ได้จากการเชื่อมต่อระหว่างเว็บไซต์และคอมพิวเตอร์ และคุกกี้จะถูกสร้างขึ้นอัตโนมัติเมื่อมีผู้เข้าชมเว็บไซต์ เพื่อทำหน้าที่จัดเก็บข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อตัวเว็บไซต์และผู้ใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นการจดจำรหัสผ่าน หรือตำแหน่งโลเคชันของผู้ใช้งาน ซึ่งถือเป็นการจัดเก็บและใช้ข้อมูลส่วนบุคคล ดังนั้นจึงต้องมีการขอความยินยอม (Consent) จากเจ้าของข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเสมอ 

5. แชตบอต (Chatbot) 

แชตบอต เป็นโปรแกรมที่ได้รับความนิยมมากพอ ๆ กับบอต (Bot) คือโปรแกรมตอบกลับอัตโนมัติที่สร้างขึ้นมาเพื่อให้มีการสนทนาหรือโต้ตอบข้อความผ่านช่องทางแชตของโปรแกรมหรือแอปพลิเคชันต่าง ๆ เหมือนได้พูดคุยกับคนจริง ๆ โดยจะใช้แชตบอตเพื่อการขายหรือการสนับสนุนบริการลูกค้าทางช่องทางออนไลน์ที่เราสามารถเห็นได้อยู่บ่อยครั้ง เช่น Facebook Messenger หรือ LINE เป็นต้น 

6. Generative AI 

คำว่า Generative มาจากคำว่า Generate ที่แปลว่า “สร้าง” ดังนั้น Generative AI ก็คือ เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence หรือ AI) ที่ถูกออกแบบมาเพื่อ “สร้างเนื้อหาใหม่ โดยอาศัยคำสั่งที่เรียกว่า พร้อมต์ (Prompt)” ซึ่งเนื้อหาใหม่ที่ Generative AI สามารถสร้างได้ ก็อย่างเช่น ข้อความ รูปภาพ เสียง หรือวิดีโอ ตัวอย่างที่ชัดเจนและค่อนข้างเป็นที่นิยมของ Generative AI ก็เช่น โปรแกรม ChatGPT ที่เป็น AI Chatbot ที่สามารถตอบคำถามและสร้างข้อความได้อย่างเป็นธรรมชาตินั่นเอง 

7. Machine Learning 

ส่วนย่อยของ Artificial Intelligence (AI) ที่ทำให้คอมพิวเตอร์สามารถเรียนรู้และพัฒนาการทำงานของตัวเองให้ดีขึ้นได้โดยอ้างอิงจากข้อมูลที่ได้รับจากการเรียนรู้ของระบบ โดยไม่ต้องมีมนุษย์คอยกำกับหรือเขียนโปรแกรมเพิ่มเติม เป็นกระบวนการที่ต้องใช้เวลาในการพัฒนา เพราะจำเป็นต้องป้อนข้อมูลหลากหลายชุดควบคู่ไปกับการปรับปรุงและแก้ไข เพื่อให้ Machine Learning สามารถเรียนรู้ จดจำ และวิเคราะห์ข้อมูลต่าง ๆ เพื่อให้ผลลัพธ์ออกมาแม่นยำมากที่สุด 

8. Deep Learning 

“การเรียนรู้เชิงลึก (Deep Learning)” เป็นเทคโนโลยีที่ต่อยอดมาจาก Machine Learning ที่สร้างขึ้นมาเพื่อใช้สอนปัญญาประดิษฐ์ (AI) โดยใช้โครงข่ายประสาทเทียม (Artificial Neutral Network: ANN) เพื่อจำลองการทำงานของสมองมนุษย์ในการรับข้อมูลและเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ ทำให้มีความแม่นยำในการประมวลผลข้อมูลที่มีความซับซ้อน รวมถึงชุดข้อมูลขนาดใหญ่ต่าง ๆ เช่น การจดจำรูปภาพ และการประมวลผลคำพูด เหมาะกับการใช้งานประเภทประมวลผลภาพและวิดีโอ ที่อาจมีข้อมูลขนาดใหญ่ และเหมาะกับการจัดการข้อมูลที่มีมิติสูง (High-Dimensional Data) เช่นกัน 

9. NFT (Non-Fungible Token) 

Non-Fungible Token หมายถึงเหรียญที่ไม่สามารถทดแทนได้ นับเป็นสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีลักษณะเฉพาะตัว ไม่ซ้ำใคร เป็นต้นฉบับเพียงหนึ่งเดียวที่ไม่สามารถทดแทนได้ จับต้องไม่ได้ แต่สามารถซื้อขายได้เหมือนทรัพย์สินอื่น ๆ ผ่านเทคโนโลยี Blockchain เช่น งานศิลปะ เนื้อหาดิจิทัล วิดีโอ ดนตรี ของสะสม หรืออสังหาริมทรัพย์ ดังนั้น NFT จึงเป็นเหมือนหลักฐานที่ยืนยันความเป็นต้นฉบับและความเป็นเจ้าของของสินทรัพย์ดิจิทัลนั้น โดยสามารถตรวจสอบกรรมสิทธิ์และความถูกต้องของข้อมูลผ่านระบบ Blockchain ได้ 

10. Prompt 

Prompt หมายถึง “ข้อความ คำถาม หรือชุดคำสั่ง” ที่เราป้อนให้กับ AI โดยมีจุดประสงค์ให้ AI ตอบคำถามหรือให้ข้อมูลเรากลับมา เพราะฉะนั้น Prompt จึงเป็นตัวกำหนดสำคัญที่ช่วยให้ระบบ AI เข้าใจและตอบสนองความต้องการของผู้ใช้ได้อย่างถูกต้อง รวดเร็ว และตรงจุด นั่นแปลว่าการสร้าง prompt ที่เหมาะสมของความต้องการแต่ละแบบและชัดเจนสามารถช่วยให้ได้ผลลัพธ์ที่มีคุณภาพมากยิ่งขึ้น 

ถึงแม้ว่าการเข้าใจคำศัพท์เหล่านี้คือก้าวแรกที่สำคัญของการเริ่มต้นในโลก Tech อันกว้างใหญ่ที่เต็มไปด้วยโอกาสและการเรียนรู้อย่างไม่สิ้นสุด แต่ก็อย่ากังวลและรู้สึกกดดันมากจนเกินไปหากคุณยังไม่รู้ หรือเข้าใจทุกอย่างในตอนนี้ เพราะทุกคนต่างก็เป็นมือใหม่กันมาก่อน ค่อย ๆ เรียนรู้ไปทีละนิดแล้วคุณจะค่อย ๆ พัฒนาไปได้ไกลอย่างแน่นอน